تصویربرداری OCT چشم یکی از پیشرفته ترین روش های تصویربرداری پزشکی در حوزه چشم پزشکی است که امکان بررسی دقیق ساختار شبکیه و لایه های داخلی چشم را فراهم می کند. این روش با استفاده از امواج نوری ، اطلاعات کاملی از ضخامت ، شکل و سلامت بافت های شبکیه ارائه می دهد. به دلیل دقت بالا و غیر تهاجمی بودن ، OCT در تشخیص و پایش بیماری های چشمی مانند دژنراسیون ماکولا ، گلوکوم و رتینوپاتی دیابتی نقش حیاتی دارد و به عنوان ابزاری مهم در پیشگیری از نابینایی شناخته می شود.
شبکیه و اهمیت تصویربرداری دقیق
شبکیه بخش حساس و کلیدی چشم است که در قسمت پشتی قرار دارد و نقش گیرنده نور و تبدیل آن به سیگنال عصبی را بر عهده دارد. هر گونه آسیب یا اختلال در عملکرد شبکیه می تواند منجر به کاهش بینایی یا حتی نابینایی شود. بنابراین ، شناسایی زود توسط پزشک و بهترین جراح چشم تبریز هنگام بیماری های شبکیه اهمیت بالایی دارد. تصویربرداری OCT با ارائه تصاویر دقیق و سه بعدی ، امکان بررسی تمام لایه های شبکیه بدون نیاز به روش های تهاجمی را فراهم می کند.
برای دریافت مشاوره تخصصی از دکتر آراز محمدزاده، فرم زیر را تکمیل نمایید.
فرآیند انجام OCT چشم
انجام تصویربرداری OCT چشم ساده ، سریع و غیر تهاجمی است. ابتدا ممکن است پزشک برای گشاد کردن مردمک قطره چشمی تجویز کند ، اما در بسیاری از موارد نیازی به این قطره ها نیست. بیمار در موقعیت مشخص رو به روی دستگاه قرار می گیرد و چانه روی محل تعبیه شده قرار می گیرد. اسکن معمولاً بین ۵ تا ۱۰ دقیقه طول می کشد و پس از آن ، فرد می تواند فعالیت های روزمره خود را ادامه دهد. در صورت استفاده از قطره های گشاد کننده ، حساسیت چشم به نور تا چند ساعت ادامه دارد.
کاربردهای تصویربرداری OCT چشم
کاربرد OCT چشم در تشخیص و پایش بیماری ها
OCT چشم در تشخیص و پایش طیف وسیعی از بیماری های چشمی کاربرد دارد.
این فناوری پیشرفته علاوه بر بررسی دقیق شبکیه ، به ارزیابی وضعیت عصب بینایی ، اندازه گیری ضخامت لایه های شبکیه و شناسایی تغییرات ساختاری ظریف کمک می کند و نقش مهمی در تشخیص زودهنگام و پیگیری روند درمان ایفا می نماید.
موارد اصلی استفاده از OCT چشم شامل:
- تشخیص گلوکوم و بررسی عصب بینایی
- شناسایی سوراخ ماکولا و پوکر ماکولا
- پایش رتینوپاتی دیابتی و رتینوپاتی سروز مرکزی
- تشخیص دژنراسیون ماکولای وابسته به سن
- بررسی کشش یا چسبندگی زجاجیه و وجود غشاهای نازک روی شبکیه
علاوه بر این ، OCT در بیماران تحت جراحی آب مروارید برای بررسی پیش و پس از عمل استفاده می شود تا ساختار شبکیه و دلایل عدم بهبود بینایی مشخص شود. این روش همچنین در تشخیص آسیب های ناشی از تورم ، پارگی یا جداشدگی شبکیه کاربرد دارد.
مزایای تصویربرداری OCT چشم
OCT یک روش پیشرفته ، دقیق و بدون درد است که مزایای متعددی دارد. این تکنیک بدون نیاز به نمونه برداری یا تزریق ماده خاصی ، تصاویر دقیق سه بعدی از ساختار شبکیه و لایه های چشم ارائه می دهد.
مزایای کلیدی OCT چشم شامل:
- تشخیص سریع و دقیق تغییرات ساختاری شبکیه و عصب بینایی : امکان شناسایی تغییرات کوچک و اولیه در شبکیه و عصب بینایی را فراهم میکند. این دقت بالا باعث تشخیص زودهنگام بیماریها و آغاز درمان به موقع می شود.
- امکان بررسی لایه های سطحی و عمقی شبکیه در زمان کوتاه : با این روش می توان تمام لایه های شبکیه را به صورت سه بعدی و با جزئیات دقیق مشاهده کرد. این قابلیت بدون نیاز به روش های طولانی و تهاجمی انجام می شود.
- کاهش نیاز به روش های تهاجمی و نمونه برداری بافتی : او سی تی بدون نیاز به تزریق یا نمونه برداری، تصاویر دقیق از ساختار داخلی چشم ارائه می دهد. این ویژگی ، ریسک عفونت و آسیب به بافتهای حساس چشم را کاهش می دهد.
- پیگیری بیماری های مزمن و پیچیده مانند گلوکوم و دژنراسیون ماکولا : این فناوری به پزشکان امکان می دهد روند پیشرفت بیماری را به دقت دنبال کنند. همچنین تغییرات کوچک ناشی از درمان را مشاهده کرده و برنامه درمانی را بهینه کنند.
معاینات دوره ای با OCT به تشخیص زود هنگام مشکلات جدید و کنترل بهتر بیماریهای مزمن کمک می کند. این پیگیری منظم باعث کاهش خطر نابینایی و حفظ بینایی طولانی مدت می شود.
نکات مهم در پایش و مراقبت در او تی سی چشم
نکات مهم مراقبتی در OCT چشم
برای افزایش دقت و بهره وری از تصویربرداری OCT چشم ، رعایت برخی نکات ضروری است.
بیماران باید از مصرف داروهای خودسرانه قبل از انجام اسکن خودداری کرده و در صورت استفاده از قطره های گشاد کننده ، تا چند ساعت پس از آزمایش از رانندگی و مواجهه با نور شدید اجتناب کنند. همچنین مراجعه به موقع برای انجام اسکن های دوره ای در بیماران مبتلا به رتینوپاتی دیابتی ، گلوکوم و دژنراسیون ماکولا اهمیت ویژه ای دارد.
سخن آخر
تصویربرداری OCT چشم یک ابزار پیشرفته ایمن برای تشخیص و پایش بیماری های چشمی است. این فناوری امکان بررسی دقیق ساختار شبکیه ، ضخامت لایه ها و وضعیت عصب بینایی را فراهم می کند و به تشخیص زودهنگام بیماری ها و پیشگیری از کاهش بینایی کمک می کند. با توجه به دقت بالای OCT و سهولت انجام آن ، استفاده منظم از این روش در بیماران پرخطر و کسانی که تحت جراحی چشم قرار گرفته اند ، توصیه می شود. رعایت مراقبت های پیش و پس از اسکن و پیگیری توصیه های پزشک ، می تواند روند درمان را تسریع کرده و از عوارض جدی جلوگیری کند.
