مراقبت های بعد از جراحی جدا شدگی شبکیه

شبکیه نوعی بافت عصبی است که حساس به نور بوده و به صورت لایه ای نازک و شفاف در داخل چشم قرار دارد. این بافت وظیفه تبدیل نور به پیام های عصبی را داشته و به مغز می رساند. در واقع زمانی که لایه های عصبی حساس شبکیه از لایه رنگدانه دار جدا می شود ، جدا شدگی شبکیه رخ داده است. تنها راه درمان موثر برای این عارضه جراحی می باشد. اما به طبع پس از این جراحی شبکیه رعایت یک سری نکات مراقبتی تحت عنوان مراقبت های بعد از جراحی جدا شدگی شبکیه وجود دارد که از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

مراقبت های بعد از جراحی جدا شدگی شبکیه چیست ؟

• پس از عمل جدا شدگی شبکیه شستن صورت مانعی ندارد.
• بهتر است دو الی 4 روز پس از جراحی چشم های بیمار بسته باشد و تنها در موارد ضروری ، چشم سالم باز شود.
• چنانچه در جراحی به داخل چشم گاز تزریق شده باشد ، لازم است طی چند روز اول سر بیمار طبق دستورالعمل پزشک معالج در حالت متفاوتی قرار گیرد. نوع قرار گیری سر به محل و نوع پارگی بستگی دارد.
• معمولا بیمار باید حداکثر تا ده روز از قرص کورتون استفاده کند. این دارو به کاهش التهاب و روند بهبودی بیمار کمک خواهد کرد و مصرف آن حتی با وجود عوارض آن الزامیست.
• توجه داشته باشید که حتما در زمان تعیین شده برای معاینه مجدد به پزشک مراجعه فرمایید.
• اغلب پس از گذشت پنج روز حمام رفتن بلامانع است اما بهتر است در این مورد با پزشک خود مشورت کنید.
• چنانچه نحوه قرار گیری سر درست باشد و تمامی نکات مراقبت های بعد از جراحی جدا شدگی شبکیه را به درستی انجام دهید، انجام فعالیت های روزمره همچون مطالعه ، تماشای تلویزیون و غیره بلامانع است.
• روز عمل نماز خواندن مشکلی ندارد اما توجه داشته باشید که برای تیمم تنها از سنگ استفاده کنید. همچنین خم شدن بیش از حد کمر ممنوع می باشد. بنابراین از سجده کردن بپرهیزید و مهر را به کمک دست به سر خود نزدیک نمایید.
• چنانچه متوجه درد دائمی چشم ، حساسیت به نور ، قرمزی ، کاهش دید و خروج ترشح چرکی از چشم خود شدید ، حتما به پزشک خود مراجعه نمایید. اگر به جراح خود دسترسی نداشتید می توانید به درمانگاه اورژانس چشم مراجعه فرمایید.
• پس از جراحی امکان مسافرت رفتن با ماشین و قطار وجود دارد. اما در شرایطی که در چشم گاز و هوا تزریق شده ، از مسافرت کردن با هواپیما خودداری نمایید.
• 2 الی 3 هفته پس از عمل به منظور محافظت از چشم های خود روز ها از عینک و شب ها از شیلد ( محافظ پلاستیکی ) استفاده نمایید. شما می توانید شیلد را با آب و صابون شستشو دهید.
• به صورت مرتب از دارو و قطره های تجویز شده توسط پزشک استفاده کنید و به صورت خودسرانه مصرف آن را قطع نکنید.
• در جلسات معاینه پس از عمل دارو های مصرفی را همراه خود داشته باشید که توسط پزشک کنترل شوند.
• برای پاک کردن نواحی اطراف چشم خود از پنبه تمیز استفاده کنید. توجه داشته باشید که اصلا از پارچه های خشن و دستمال کاغذی استفاده نکنید. این کار ممکن است موجب خراش قرنیه گردد.

تغذیه بعد از عمل شبکیه

پس از انجام این جراحی نیاز به هیچ رژیم خاصی نیست به همین خاطر چنانچه پیش از عمل جراحی، رژیم خاصی را در پیش گرفته بودید مانند رژیم مناسب برای افراد مبتلا به دیابت، فشار خون بالا، زخم معده و غیره می توانید آن را ادامه دهید. اما بهتر است برای 24 ساعت اولیه بعد از جراحی از غذاهای سبک استفاده کنید. چرا که ممکن است دچار حالت تهوع و استفراغ شوید که این امر می تواند بر روی چشم تاثیر منفی بگذارد.
لازم به ذکر است که به دلیل مصرف برخی از دارو ها در زمان بیهوشی امکان دارد بعد از جراحی فرد دچار یبوست شود که با مصرف غذاهای فیبر دار، سبوس و سبزیجات می توان آن را بر طرف کرد.

نحوه خوابیدن بعد از عمل شبکیه چشم

از آنجایی که به وجود آمدن هر نوع مشکل در شبکیه چشم، بینایی افراد را نیز مورد تاثیر قرار می دهد، انجام عمل شبکیه بسیار حساس و حیاتی می باشد. از مهم ترین نکات مراقبت های بعد از جراحی جدا شدگی شبکیه نحوه خوابیدن فرد است. در شرایطی که حین عمل در چشم روغن تزریق شده باشد ، بسته به نوع روغن بیمار باید رو به شکم یا به پشت بخوابد. اگر بیمار قادر به خوابیدن به روی شکم خود نیست باید هنگام نشستن یا ایستادن صورت خود را به سمت پایین بگیرد. خوابیدن به صورت اشتباه، علاوه بر اینکه باعث می شود به سایر مناطق چشم فشار وارد کند، موجب بروز عوارضی همچون آب مروارید یا آب سیاه شود. البته لازم به ذکر است که نحوه خوابیدن شما بستگی به ناحیه ای که مورد جراحی قرار گرفته است دارد. به همین خاطر ابتدا باید به توصیه های پزشک معالج خود توجه کنید.

مواد آرایشی

بهتر است تا یک ماه بعد از جراحی جدا شدگی شبکیه از استفاده هر گونه وسایل آرایشی مرتبط با چشم مانند سرمه، ریمل، کاشت مژه، کرم پودر و غیره در اطراف چشم جداخودداری فرمایید.

قطره های چشمی

یکی از مهم ترین نکات مراقبت های بعد از جراحی جدا شدگی شبکیه قطع نکردن خودسرانه دارو های می باشد پس از انجام جراحی پزشک قطره های را تجویز می کند که بهتر است تا یک الی 2 ماه بعد از عمل نیز استفاده شود و فرد از قطع خودسرانه آن جداً خودداری کند. توصیه می شود قطره ها را در زمان های تعیین شده و به صورت منظم استفاده کنید. از آنجایی که ممکن است فواصل استفاده از قطره در زمان خواب قرار بگیرد، هنگامی که خواب هستید لازم نیست برای استفاده از آن، از خواب بیدار شوید.
سعی کنید قطره را در دمای محیط قرار دهید و حداکثر تا سه هفته بعد از باز کردن درپوش از آن استفاده کنید.

نحوه استفاده از قطره های چشم

برای استفاده از آن بهتر است ابتدا دست های خود را به خوبی با آب و صابون بشوید، سپس کمی سر خود را به سمت عقب خم کنید. پلک پایینی خود را به وسیله انگشت اشاره پایین بکشید تا یک حفره کوچک ایجاد شود پس از آن قطره را در حفره ایجاد شده بچکانید.
بعد از چکاندن قطره می توانید به مدت دو الی سه دقیقه چشم ها را ببندید. این کار باعث جذب بهتر دارو خواهد شد.

استحمام بعد از جراحی شبکیه چشم

در ابتدا بهتر است تا در 24 ساعت ابتدایی بعد از جراحی و در مراقبت های بعد از جراحی جدا شدگی شبکیه ، به مقدار کافی و حدود 24 ساعت استراحت کنید و هرگز فعالیت های غیر ضروری را انجام ندهید. حتی خیس شدن چشم ها در 24 ساعت اولیه ممنوع بوده و افراد باید از انجام ان خودداری کنند. همچنین اگر در شرایط بخصوصی هستید از خم کردن سر خود به هنگام دوش گرفتن خودداری کنید. از دیگر مواردی که باید به ان توجه کافی داشته باشید ، خودداری از فرو کردن چشم ها داخل آب می باشد. یک هفته بعد از جراحی از شنا کردن درون استخر بپرهیزید ، زیرا باکتری های موجود در استخر ها بسیار بیشتر از آب دوش بوده و می تواند به چشم شما آسیب بزند. تنها در صورت نیاز می توانید پلک های خود را با استفاده از پنبه ای تمیز و استریل که آغشته به آب استریل می باشند به آرامی تمیز کنید.

نکته : انجام این پروسه به طور معمول هرگز توصیه نخواهد شد ، در نتیجه در مواقع مورد نیاز پلک های خود را پاکسازی کنید.

در انتها بهتر است بدانید که در مراقبت های بعد از جراحی شبکیه ، می توانید تمامی بدن خود را بجز سر و صورت را بشویید و اگر عارضه ای در این مواقع با شما همراه نباشد ، یک هفته بعد از جراحی می توانید حمام کنید ، البته باید به هنگام شست و شوی سر و صورت چشم های خود را بسته نگه دارید و به هیچ وجه به پلک های خود فشار وارد نکنید ، و برای شست و شوی موهای خود از شامپو بچه استفاده کنید.

پیشگیری از ایجاد عفونت در چشم ها

در رابطه با این امر ابتدا باید گفت که به دلیل به وجود آمدن تکنیک های جراحی مدرن، خطر ابتدا به عفونت تا حد بسیار زیادی کاهش یافته است. اما در صورتی که این اتفاق برای کسی رخ دهد می تواند باعث از بین رفتن بینایی و حتی در برخی از موارد موجب از بین رفتن چشم شود. خطر ابتلا به عفونت در یک هفته اول بعد از جراحی زیاد می باشد. اما با این حال به عنوان یکی از مهم ترین نکات مراقبت های بعد از جراحی جدا شدگی شبکیه قبل از تماس با چشم ها باید دستان خود را با مواد ضدعفونی کننده و ژل به خوبی بشوید.