آیا استفاده از چراغ قوه لیزری برای چشم خطرناک است ؟
در خصوص چراغ قوه لیزری و مضرات آن برای چشم چه می دانید ؟ در این مقاله با دکتر آراز محمد زاده جراح و متخصص چشم ، همراه باشید.
هرچه قدرت خروجی laser pointer یا چراغ قوه لیزری بیش تر باشد، احتمال ایجاد صدمات جدی در چشم، سوختگی پوست و اختلالات بینایی در خلبانان و رانندگان بیشتر خواهد بود. این موضوع امری بدیهی است. اما قضاوت در مورد ایمن بودن چراغ قوه های لیزری که در کشوی میز تحریر یا در دست کودک شماست آسان نیست.
Deniel Hewlwtt کارشناس سلامت سازمان غذا و داروی آمریکا ( FDA ) – مرکز دستگاه های لیزری و رادیولوژی – بر این باروست که :
” مصرف کنندگان این وسایل در شرایط دشواری قرار دارند. ” مرکز دستگاه های لیزری و رادیولوژی در FDA وظیفه تنظیم مقررات برای خروجی تشعشعات این تجهیزات را برعهده دارد.
وقتی قدرت این چراغ قوه های لیزری به 5 میلی وات افزایش می یابد، مرز زمانی برای ایمنی این وسایل کاهش یافته و صدمات دائمی چشم و پوست به سرعت رخ می دهند. اما قدرت خروجی این چراغ قوه های لیزری بلافاصله برای مصرف کنندگان آن مشخص نمی شود. چراغ قوه های لیزری اغلب فاقد برچسب مناسب بوده یا برچسب ها گمراه کننده هستند و آزمایشات بررسی هر چراغ قوه ، در ورای میزان متوسط استفاده هر مصرف کننده می باشد.
FDA توضیحاتی هایی برای مصرف کنندگان این چراغ قوه ها دارد که مشخص می کند هر محصول لیزری ممکن است تا چه حد خطرناک باشد و چگونه می توان از این تجهیزات به صورت ایمن استفاده نمود. واحد مربوطه در سازمان غذا و داروی آمریکا در حال مطالعه جدید به روی هشدار های ایمنی است که بر اساس آن عنوان شده حتی کوتاه ترین تماس با چراغ قوه لیزری دستی دارای نور آبی و با قدرت بالا می تواند سبب آسیب های جدی در چشم شود.
محققین چنین نتیجه گیری نموده اند که بر اساس یک مطالعه که اخیرا در مجله افتالمولوژی، ارگان آکادمی چشم پزشکی آمریکا ، منتشر شده است، دسترسی گسترده به این وسایل که اغلب به صورت اسباب بازی در بازار به فروش می رسند ، ممکن است موجب یک اپیدمی آسیب های چشمی شود.
اگر یک چراغ قوه لیزری با قدرت کم تر از 5 میلی وات مستقیما به چشم یک فرد تابانده شود ، آن شخص می تواند با پلک زدن یا چرخاندن سر خود از ایجاد آسیب در چشم ها ممانعت به عمل آورد. اما مکانیزم های دفاعی طبیعی چشم – مانند رفلکس پلک زدن – در برابر لیزر هایی که بیش از 5 میلی وات توان دارند غیر موثر بوده و ممکن است حتی با یک برخورد لحظه ای چنین لیزر هایی با چشم ، صدمات جدی در شبکیه ایجاد شود.
توصیه های FDA به قرار زیر می باشند :
- هرگز چراغ قوه لیزری را به سمت هیچکس نگرفته و نتابانید.
- برای کودکان خود چراغ قوه های لیزری نخرید.
- قبل از خرید هر چراغ قوه لیزری مطمئن شوید که برچسب روی لیزر حاوی اطلاعات زیر باشد :
- – عبارتی که نشان دهد لیزر فوق بر اساس مقررات فصل 21 CFR باشد.
- – برچسب دارای نام توضیع کننده و تاریخ ساخت باشد.
- – حاوی یک هشدار برای ممانعت از تابش تشعشع لیزر باشد ، و دارای طبقه بندی کلاس لیزر برای نامگذاری بین کلاس I تا IIIa باشد. محصولات کلاس IIIb و IV فقط باید توسط افرادی مورد استفاده قرار گیرند که آموزش های مناسب دیده باشند و از این لیزر ها باید در مواردی استفاده شود که یک الزام قانونی برای کاربرد چنین وسایل پرتوانی وجود داشته باشد.
Daniel Hewlett اظهار می دارد که مشکل در این است که بعضی اوقات چنین چراغ قوه هایی فاقد برچسب بوده یا برچسب های غیر دقیق دارند. همچنین اضافه می کند که در حدود 60 درصد چراغ قوه های لیزری که مورد بررسی و آزمایش FDA قرار گرفته اند ، نسبت به مقدار توانی که روی برچسب آن نوشته شده دارای توان بیشتری بوده و چنین چراغ قوه های لیزری توانی معادل 10 تا 100 میلی وات داشته اند.
او همچنین بیان نمود که برخی برچسب ها بسیار مبهم و گمراه کننده هستند. برای مثال او به چراغ قوه ای اشاره نموده که روی برچسب آن نوشته شده ” توان کم تر از 1000 میلی وات “، و مصرف کننده ممکن است نداند که معنی این عدد چیست.
آیا چراغ قوه لیزری شما دارای توان بیش از حد است ؟
به صورت مطلوب مصرف کننده می تواند چراغ قوه لیزری خریداری کند که به یقین دارای توان کم تر از 5 میلی وات می باشد. شرکت آمازون در تلاش است تا برای فروش لیزر های mislabeled کار را سخت تر کرده و تمام این چراغ قوه ها نیازمند دارا بودن گزارش compliance test به صورت تاییدیه توسط سایت تولید و توزیع باشند. بر اساس اظهارات Hewlertt شرکت آمازون در حال حاضر تنها شرکتی است که در این راه قدم برداشته است.
FDA توصیه می کند که اگر مصرف کننده چراغ قوه لیزری ای دارد که فاقد برچسب بوده یا اطلاعات برچسب آن غیرقابل اعتماد است ، به شکل زیر عمل شود :
- اگر چراغ قوه لیزری کوچک بوده و حاوی باتری های دکمه ای است، احتمالا توان چنین وسیله ای کم تر از 5 میلی وات است.
- اگر چراغ قوه در اندازه یک خودکار است و حاوی باتری های AA یا AAA می باشد به نظر می رسد که قوی تر بوده و توان بیش از 5 میلی وات دارد.
- اگر سایز چنین چراغ قوه هایی معادل چراغ قوه معمولی باشد و در آن از تعداد زیادی باتری های AA یا AAA یا از باتری های لیتیومی استفاده شده باشد به احتمال زیاد این وسیله دارای توان بیش از 5 میلی وات می باشد.
- پوینتر یا چراغ قوه ای که با شارژر باتری فروخته می شود به سرعت ذخیره باتری را تخلیه نموده و احتمالا دارای توانی به میزان بیش از 5 میلی وات است.
- برخی دیگر از انواع چراغ قوه های لیزری دارای درپوش قابل جدا کردن هستند. چنین وسایلی در صورتی که بدون درپوش استفاده شوند تشعشع آن ها به صورت single beam بوده و می تواند بیش از 5 میلی وات داشته باشند.
- – برخی واژه های کلیدی بر روی برچسب چنین چراغ قوه هایی حکایت از توان بیش از 5 میلی وات دارند. این واژه های عبارتند از :
- powerful, bright, ultra, super, military, military garde, super bright, high power, ultra-bright, strong, balloon pop, burn, burning, adjustable focus, lithium battery, lithium powered.
- – باید به جستجوی کلیه تصاویر و فیلم های ویدیویی که سوختگی ناشی از لیزر ، ذوب شدن ، تورم و ترکیدن و نیز تشعشع درخشان و متمرکز را نشان می دهد پرداخت.
- – همچنین باید به جستجوی وبسایت یا تارنمایی که سایر خریداران در آن از میزان درخشندگی و قدرت وسیله ادعا و تبلیغ نموده اند پرداخته شود.
چرا لیزر دارای نور آبی یا بنفش می تواند خطرناک تر باشد ؟
FDA علل خطر بیش تر لیزر های دارای نور آبی یا بنفش را مورد بررسی قرار داده است. به همین خاطر با همان سرعتی که فرد به نور قرمز یا سبز واکنش نشان می دهد به نور آبی یا بنفش واکنش نشان نداده ، پلک نمی زند یا سر خود را نمی چرخاند و حتی اگر توان چنین امواج رنگی با هم یکسان باشد ، احتمال صدمات چشمی ناشی از نور های آبی و بنفش بیش تر خواهد بود.
محققین مرکز چشم پزشکی King Khaled در عربستان چنین نتیجه گیری نمودند که چراغ قوه لیزری پر توان ممکن است منجر به یک اپیدمی آسیب های چشمی شود و به همین روی نیازمند توجه از جهات مختلف و سطوح متفاوت هستند. اختلاف بین چراغ قوه های لیزری پر توان و کم توان بار دیگر مورد تاکید قرار گرفته و واکنش مقامات دولتی مانند ممنوعیت ورود چنین لیزر های پر توان و نیز وضع مقررات برای پیگرد قانونی وارد کنندگان آن و نیز افزایش آگاهی های عمومی برای پیشگیری از بروز عواقب خطیر چنین وسایلی توسط متخصص چشم بسیار اهمیت دارد.