عیوب انکساری شایع ترین اختلال بینایی در جهان هستند که تخمین زده می شود حدود 800 میلیون تا 2/3 بیلیون نفر در سراسر دنیا تا حدودی دچار اختلال بینایی ناشی از آن می شوند. علی رغم کاربرد روز افزون لنز های تماسی و جراحی های لیزری رفراکتیو، عینک جایگاه ویژه خود در اصلاح عیوب انکساری را حفظ نموده است. دکتر آراز محمدزاده در رابطه با باور های غلط درباره عینک مطالبی بیان نموده اند که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
علی رغم دقت در تجویز عینک همواره تعدادی از بیماران از عینک تجویز شده استفاده نمی کنند یا نمی توانند استفاده کنند. همچنین ممکن است با وجود تجویز صحیح رفراکشن مشکل بیمار برطرف نشود.
از طرفی در جامعه باور های نادرستی در رابطه با علت تجویز عینک و کاربرد آن وجود دارد. برخی از افراد تصور می کنند که عینک قادر به کنترل مشکل آن ها به هر دلیلی (خستگی ، سردرد یا افت دید بعلت بیماری چشمی) می باشد یا عینک باید هر سال یا هر دو سال یک بار تعویض شود. یا اینکه بر این باورند که به کار بردن عینک موجب بهبود عیوب انکساری شده و عدم استفاده از آن موجب تسریع پیشرفت عیوب انکساری می گردد. دانش کافی در رابطه با وضعیت انکساری چشم و روش های اصلاح آن به پزشک این امکان را می دهد که اطلاعات کافی در این زمینه را در اختیار بیمار قرار دهد.
چشم پزشک باید علاوه بر داشتن علم رفرکشن، هنر و مهارت لازم برای تجویز عینک مناسب را نیز داشته باشد.
به طور کلی برای تمام بیماران نمی توان مقادیری که با کمک رفرکشن ابژکتیو یا سابژکتیو بدست می آید را تجویز نمود و باید به متغیر های متعدد همچون سن، شغل، نیاز بینایی و وضعیت سلامتی یا جسمانی فرد نیز توجه کرد و مقادیر بدست آمده را تطبیق داد. بنابراین تجویز عینک نه تنها نیاز به دشتن علم دارد بلکه به تجربه شخصی چشم پزشک نیز نیازمند است.
دقت در تجویز جنس عدسی عینک و استفاده از پوشش های مناسب با توجه به شغل بیمار میزان رضایت از عینک را افزایش می دهد.
ولی در نهایت تنها در بیماران بسیار حساس نیاز به تجویز عینک با دقت فراوان وجود دارد. در این بیماران که حتی به ندیدن یک حرف در ردیف آخر واکنش نشان می دهند، اجبار بیشتری به دقت فراوان در رفراکشن وجود دارد. اکثریت افراد تنها نیاز به تعیین دقیق شماره چشم و تجویز عینک دارند. افراد هایپروپ در مجموع به اصلاح عیوب انکساری حساس ترند در حالی که افراد میوپ ممکن است چند خط آخر را تار ببینند ولی شکایتی نداشته باشند.
کاربرد های عینک
- تصحیح عیوب انکساری (پیرچشمی، نزدیک بینی، دوربینی، آستیگماتیسم یا ترکیب آن ها).
- محافظت از چشم ها در برابر پرتوهای ماورای بنفش (UV)، مادون قرمز (IR)، نورهای مرئی شدید و در مواردی نیز اشعه X و غیره.
- تصحیح انحرافات مخفی و آشکار (فوریا و تروپیا) برای کاهش خستگی و برقراری دید دو چشمی خوب یا درمان تنبلی چشم.
- افزودن خواص اختصاصی مورد درخواست ( برای خلبانان، رانندگان، کاربران کامپیوتر، آشپزها یا کار در شرایط خاص).
- سایر موارد : کاربرد های فانتزی و زیبایی، سینمای سه بعدی، کاربرد های تحقیقاتی، تشخیصی و درمانی(مدت محدود) مانند نیاز به دید بهتر در شب، محافظت در برابر اشعه X، عدم بخار گرفتن روی شیشه عینک و نیاز به دید رو به بالا در کار نزدیک و غیره.
برای تجویز یک عینک مناسب چه نکاتی باید مورد توجه قرار گیرند؟
در زمان تجویز عینک باید به چند نکته بالینی توجه نمود. در این قسمت به مهم ترین آن ها اشاره می شود.
توجه به شکایات فرد در رابطه با اختلالات بینایی:
مانند تمام بیماری های چشمی دیگر انجام رفراکشن و تجویز عینک با گرفتن شرح حال از بیمار و معاینه چشم ها شروع می شود. این کار تنها یک اندازه گیری نیست و برعکس باید در جهت برطرف کردن شکایت بیمار باشد. بیمار در اغلب موارد اظهار دارد که چه چیزی اشتباه است و چگونه می توان آن را اصلاح نمود. کافی است با سوالات مناسب بیمار را به سمت پاسخ مناسب راهنمایی نمود.
بیمار اغلب قادر به بیان مشکل خود می باشد: مثلا عینک سنگین است یا از روی بینی سر می خورد یا اشیا کج دیده می شوند.
گاهی بعد از چند سوال می توان پی به مشکل بیمار برد. مثلا بیمار مبتلا به میوپی می گوید با عینکش دور را خوب نمی بیند ولی زمانی که عینک را tilt میدهد یا به چشمانش نزدیک می کند دید دور بهتری پیدا می کند. نشان دهنده این است که چشم بیمار undercorrect است و این در مورد پیر چشمی برعکس می باشد؛ به طوریکه بیمار باید عینک را از چشم دورتر کند تا بهتر ببیند.
لوچی ای که با یا بدون درد گیجگاهی بعد از استفاده از کامپیوتر و مطالعه یا هر کار چشمی دیگر باشد می تواند نشانه ای از اختلالات بینایی محسوب شود و نیاز به رفراکشن جدید را نشان می دهد. این نشانه ها بخصوص در پایان روز بیشتر حس می شوند. علاوه بر این درد در ناحیه گردن یا پشت هم می تواند نشانه دیگری باشد که فرد برای بهتر دیدن به طور مداوم نیاز به خم شدن به جلو دارد.
اگر فرد بعد از استفاده از عینک پیرچشمی دوبینی پیدا کند می تواند نشانه فوریای زمینه ای و از بین رفتن فیوژن باشد. گاهی تاری گذاری دید دور بعد از مطالعه می تواند نشانگر شروع پیرچشمی باشد که بعلت اختلال در ریلاکس شدن تطابق است. اینکه بیمار در ساعات صبح راحت تر از عصر قادر به مطالعه است نشانگر شروع پیرچشمی است. در مورد بچه ها که قادر به توصیف مشکلات بینایی خود نیستند توضیح والدین در مورد اینکه کودک تمرکز ندارد، بیش ازحد پلک می زند یا چشمانش را مالش می دهد، ممکن است نشانگر دید کم ناشی از عیوب انکساری باشد.
باید در زمان گرفتن شرح حال از فرد و در معاینات اولیه از چشم به فکر علل اکتسابی بروز عیوب انکساری بخصوص در موارد تغییر یکطرفه بینایی نیز بود:
- هایپروپی اکتسابی
- تومور های خلف کره چشم : این توده ها با اعمال فشار از خلف بر چشم موجب کاهش طول قدامی-خلفی چشم شده و موجب بروز تدریجی هایپروپی می گردند.
- CSCR
- جا به جایی لنز به سمت خلف
- به کار بردن لنز تماسی که در کوتاه مدت با مسطح یا flat کردن مرکز قرنیه منجر به شیفت هایپروپی می شود. این پدیده اساس اورتوکراتولوژی را تشکیل می دهد.
- میوپی اکتسابی
- در بیماری های سیستمیک مانند دیابت اسمولاریتی لنز بالا رفته و تجمع آب موجب تغییر قدرت لنز می شود.
- دارو های سیستمیک (سولفونامید و مشتقات آن ها)
- کاتاراکت هسته ای
- قطره های میوتیک که موجب اسپاسم تطابق می گردند.
- جا به جایی لنز به سمت جلو
- تغییر قطر آگزیال چشم
- آستیگماتیسم اکتسابی
- توده های پلک ( شالازیون، همانژیوم)
- پتوز
- ناخنک و درموئید ناحیه لیمبوس
- دژنرسانس حاشیه ای قرنیه، کراتوکونوس، جراحی کاتاراکت، کراتوپلاستی و رادیال کراتوتومی
- پیرچشمی نارس یا نارسایی تطابق
- بیماری های ناتوان کننده ( دیفتری، بوتولیسم، مسمومیت با مس، آسیب جمجمه و فلج عصب سوم مغزی و سندروم آدی
- دارو هایی با خاصیت آنتی کولینرژیک ( آرام بخش)
اصراری بر تجویز عینک برای کسی که از وضعیت بینایی خود راضی است وجود ندارد.
سایر باور های غلط درباره عینک
اکثر کسانی که عینک تجویز می کنند ، علاقه ای به تجویز عینک برای افراد بدون شکایت بینایی یا در مقادیر کم عیوب انکساری هستند ندارند؛ چراکه در مواردی این امکان وجود دارد که فرد احساس نیاز به استفاده از عینک ندارد یا نمی تواند با شرایط جدید رفراکتیو و تطابقی کنار بیاید. در مواردی که فرد تنها به این دلیل برای دریافت عینک مراجعه کرده که عینک قبلیش شکسته یا می خواهد یک عینک یدکی داشته باشد، باید علاوه بر بدست آوردن BCVA تمام مشخصات عینک یدکی قدیمی در زمان تجویز جدید در نظر گرفته شود.
این موارد به خصوص در مورد عینک های قدیمی با قدرت های بالا و آستیگماتیسم صدق می کند.
در اکثر افراد تعیین نمره عینک به میزان کم تر از نیم دیوپتر بندرت بر حدت بینایی یا کاهش شکایات چشمی بیمار تاثیر دارد.
مقادیر رفراکشن سابژکتیو یک عدد مطلق نیست و از یک آزمایش تا آزمایش دیگر حتی با فاصله چند روز فرق می کند. در مطالعات متعدد که رفراکشن افراد را مورد بررسی قرار داده اند نشان داده شده که در دو جلسه متوالی دقیقا همان رفراکشن قبلی بدست نمی آید و ممکن است تا 0/5 دیوپتر متفاوت باشد. رفراکشن سابژکتیو هم ممکن است مقادیر متفاوتی را نشان بدهد که البته در بیشتر اوقات 0/25 تا 0/5 دیوپتر یا کمتر است. ولی در برخی بیماری های چشمی میزان اختلاف بیشتر می باشد. تفاوت در محور سیلندر آستیگماتیسم بدست آمده در 95درصد کمتر یا مساوی با 10 درجه است؛ ولی ممکن است در مورد آستیگماتیسم های اندک این خطا تا 20 درجه باشد. از طرفی مقادیر کم تغییر در محور آستیگماتیسم با قدرت بالا ممکن است مشکل ساز شود.
به جز در افراد بسیار حساس که با تغییر 0/25 دیوپتر در عینک دور یا نزدیکشان احساس بهبود قابل توجهی می کنند در اکثر موارد تاثیر محسوسی مشاهده نمی شود. در بیماری که بیان می کند با تغییر 0/25 دیوپتر در یک چشم سر دردش از بین رفته این امر احتمالا اثر پلاسبوی تجویز عینک جدید بوده است.
در مواردی که نیاز به تغییر قابل توجهی در قدرت عینک وجود دارد بهتر است از لنز ترایال استفاده شود.
بجز در کودکان که قادر به پذیرفتن تغییرات قابل توجه رفراکشن به صورت عینک تجویز شده هستند، در سنین بالاتر بخصوص بالاتر از بیست سال معمولا افراد تغییرات قابل توجه در شماره عینک یا تجویز عینک جدید را براحتی قبول نمی کنند. در مواردی که تمایل به تغییر قابل توجه در قدرت لنز وجود دارد بهتر است قدرت جدید عدسی تجویزی را در برابر فریم عینک قرار داد و از بیمار خواست با آن قدم بزند و از پنجره به فاصله های دور نگاه کند. در مواردی که محور و قدرت محور آستیگماتیسم تغییر کرده نیز بهتر است از لنز ترایال استفاده شود.
تغییرات بیشتر از یک دیوپتر ، بخصوص در افراد مسن بهتر است در چند مرحله اعمال شود.
این تغییرات هم در مورد دید دور و هم دید نزدیک صدق می کند. مثلا افزایش 1/5 دیوپتر به لنز عینک یک فرد جوان نزدیک بین، نیاز به تطابق را 3 دیوپتر افزایش می دهد؛ بنابراین تلاش تطابقی بیشتر برای مشاهده نزدیک را نیاز دارد و در دید دو چشمی بیمار تغییر ایجاد می کند. در افراد مسن با رزرو تطابقی محدود، ممکن است مشکلاتی در هنگام استفاده از عینک ایجاد شوند.
تغییرات نامشابه در قدرت لنز دو چشم باید با احتیاط اعمال شوند.
لنز تجویزی همراه با ترایال فریم بر روی چشم باید با احتیاط اعمال شوند. لنز تجویزی همراه با ترایال فریم بر روی چشم بیمار قرار داده شده و از وی درخواست می شود تا مدتی در اتاق معاینه بنشیند و از پنجره به مناظر بیرون نگاه کند و تنها در صورتی که بیمار قادر به تحمل عینک بود، عینک تجویز می شود و در غیر این صورت مقدار آن در حدی که قابل تحمل باشد تغییر داده می شود و در جلسات متوالی بعدی و بتدریج شماره عدسی عینک تغییر داده شود.
تغییر طرح قاب عینک در قدرت های بالای لنز با احتیاط انجام گیرد.
عدسی عینک با قدرت بیشتر از سه دیوپتر بالا در نظر گرفته می شود. در مورد عینک های قدیمی بیمار باید به فاصله بین مرکز اپتیکی دو لنز از یکدیگر، جنس لنز، ضخامت لنز، تیپ مولتی فوکال و رنگ لنز دقت کند و در صورت راحت بودن بیمار بهتر است شرایط در عینک جدید نیز رعایت گردد.
البته این نکته در مورد کودکانی که در سنین بروز تنبلی چشم هستند صدق نمی کند و در مورد آن ها باید عینک مورد نیاز با توجه به بهترین دید و وضعیت حرکتی چشم ها تجویز شود.
به دلایل تجویز عینک قدیمی بیمار توجه شود.
پزشک یا اپتومتریست قبلی ممکن است بر اساس نیاز بینایی فرد یا شرایط زندگی و سلامتی وی تغییراتی در نمره عینک نهایی تجویز شده، اعمال کرده باشد. مثلا پزشک برای فرد پیرچشم، عینکی تجویز نموده تا نیاز به استفاده از بای فوکال نداشته باشد، یا با کم کردن قدرت سیلندر یا تغییر محور سیلندر به موقعیت ابلیک کمتر تحمل آن را برای بیمار بهتر کرده باشد. بنابراین قبل از تصمیم گرفتن به تغییر قدرت عینک قدیمی، تمام شرایط موجود باید در نظر گرفته شوند.
بعد از تجویز عینک جدید باید هرگونه مشکل احتمالی و نیز دلیل تجویز عینک را برای بیمار توضیح داد.
برای بیمار حتما توضیح دهید که به چه علت عینک جدید تجویز می شود. مثلا برای افرادی که باید برای اولین بار از عینک نزدیک استفاده کنند لازم است توضیح داده شود که این عینک برای استفاده در فاصله مشخصی در نزدیک تنظیم شده و برای خواندن تابلو های موجود در خیابان ها کاربردی ندارد.
بیماران نزدیک بینی که برای اولین بار از عینک استفاده می کنند اشیا را کوچک تر مشاهده می کنند یا در موقعیت فضایی اجسام، جابه جایی احساس می کنند یا در مورد عینک های آستیگماتیسم ممکن است خطوط صاف را کج یا منحنی ببینند که باید پیش آگهی لازم در این زمینه به بیماران توضیح داده شود تا نگران نشوند و نمره عینک را نادانسته برای خود نامناسب ندانند.
بعد از تجویز عینک بخصوص در افرادی که برای اولین بار از عینک استفاده می کند باید آگاهی لازم داده شود که ممکن است در زمان استفاده از عینک در روز های نخست دچار سردرد یا خستگی شوند. در مورد کسانی که گه گاه از عینک استفاده می کنند مثل افرادی که مقادیر کم compound myopic astigmatism دارند یا از عینک تنها در زمان رانندگی استفاده می کنند یا افراد با compound hyperopic astigmatism که از عینک در زمان مطالعه یا استفاده از کامپیوتر استفاده می کنند، عادت کردن به عینک به زمان بیشتری نیاز دارد.
در مورد افرادی که باید در تمام زمان بیداری از عینک استفاده کنند بهتر است توصیه نمود که ابتدا از عینک در محیط های آشنا مثل زمان تماشای تلویزیون یا مطالعه استفاده کنند، این امر عادت کردن را راحت تر می کند.
باید به بیمار توضیح کافی داد که استفاده از عینک سبب کاهش شماره چشم و عدم استفاده از آن سبب افزایش شماره چشم نمی شود. قدرت انکساری چشم بستگی به چند فاکتور مانند قدرت قرنیه، عمق اطاق قدامی، قدرت لنز و طول اگزیال چشم دارد. با افزایش سن بزرگ شدن گلوب و تغییر در مقادیر این متغیر ها وضعیت انکساری به سمت امتروپ شدن پیش می رود. ارث نیز یک فاکتور تعیین کننده در بروز عیوب انکساری بخصوص میوپی است.
عینک یک وسیله اپتیکی برای انتقال تصویر اشیا بر روی شبکیه است تا فرد بتواند آن را به وضوح ببیند. عدم تشکیل تصویر واضح بر روی شبکیه در سنین اولیه عمر که سیستم بینایی در حال تکامل است، موجب بروز تنبلی چشم می گردد و اصلاح دقیق عیب انکساری از بروز آن پیشگیری می کند؛ ولی عینک تاثیری بر تغییرات طبیعی ایجاد شده در قدرت انکساری چشم ندارد.
هیچ یافته قاطعی وجود ندارد که نشان دهد اصلاح میوپی تاثیری بر روی میزان پیشرفت آن داشته باشد و در حال حاضر هیچ درمان اثبات شده ای برای پیشگیری یا به تاخیر انداختن بروز آن وجود ندارد. برخی عقیده دارند که اصلاح هایپروپی با عینک موجب تاخیر در تکامل طبیعی چشم و حرکت به سمت امتروپ شدن می شود و بهتر است تا زمانیکه اندیکاسیون ندارد تجویز نشود.
باید به بیمار اطلاعات کافی در رابطه با نوع عیب انکساری و پیشرفت با تغییرات احتمالی آن داد. این مورد بخصوص برای میوپ های جوان یا در افراد early presbyope که شماره عینک سریع تغییر می کند صدق می نماید و این احساس در فرد ایجاد می شود که استفاده از عینک موجب پیشرفت پیرچشمی شده است. در مورد کودکان هایپروپ هم که بر اساس سیکلورفراکشن شماره عینک تجویز می شود در چند جلسه ابتدایی مراجعه به کلینیک، تا زمانی که تطابق بیمار بطور کامل ریلکس شود ممکن است نمره عینک تجویزی تغییر کند و باید به والدین شرایط چشم کودک توضیح داده شود.
باید به تمام بیماران رعایت بهداشت بینایی آموزش داده شود.
Visual Hygiene
- مطالعه و نوشتن در فاصله harmony distance به اندازه فاصله آرنج از چانه در حالی که دست زیر چانه گذاشته شده و آرنج روی میز قرار دارد.
- مطالعه و نوشتن بر روی میز دارای کمی شیب (کمتر از 20 درجه)
- استفاده از یک منبع نوری مناسب که glare نداشته باشد.
- نمایشگر رایانه باید زاویه 10 الی 20 درجه به سمت پائین داشته باشد.
- نمایشگر رایانه در فاصله ۱۶-۳۰ اینچی یا ۴۰-۷۵ سانتی متری قرار گیرد.
- به ازای هر یک ساعت کار با کامپیوتر باید ۱۵ دقیقه استراحت نمود.
- باید به ازای هر ۲۰ دقیقه کار با رایانه ۲۰ ثانیه به نقطه ای در فاصله دور نگاه کرد.
تقریبا تمامی بیماران به عینک جدید خود عادت خواهند کرد.
اگر رفرکشن سابژکتیو و ابژکتیو بصورت درست انجام شده باشد و نمره عینک براساس نیاز بینایی فرد و سایر مواردی که ذکر شد تنظیم شود، در اغلب موارد فرد به عینک جدید عادت خواهد کرد. این نکته در مورد کسانی که شماره عینکشان عوض می شود نیز صدق می کند.
اگر با در نظر گرفتن تمام نکات بالینی، بیمار از عینک جدید ناراضی است چه باید کرد:
تاری دید دور یا نزدیک
در این حالت یا رفکشن بیمار صحیح نیست یا نمره عینک درست نیست یا PD اشتباه است. بخصوص در ارقام بالاتر از 5 دیوپتر باید اصلاح کامل انجام شود. بنابراین باید دوباره رفرکشن بیمار انجام شود و دید بیمار با عینک جدید و قدیمی اندازه گیری شود و قدرت عدسی عینک و فاصله بین دو مرکز کانونی عدسی عینک را با لنزمتر و PD بیمار بررسی نمود.
مورد دیگری که باید در نظر داشت این است که در کلینیک رفرکشن در فاصله 6 متر و کمتر انجام می شود و برای 6 متر تا حدود یک ششم دیوپتر احتمال خطا وجود دارد. این مسئله بخصوص برای هایپروپ ها مهم است که با عینک جدید فاصله بیشتر از 6متر را تار می بینند و بهتر است هایپروپ ها را 0/25 دیوپتر کمتر تجویز نمود. در مورد عینک دو کانونه، باید دید نزدیک و بینابینی و range of accommodation را نیز بررسی نمود.
در صورتی که با نزدیک کردن یا دور کردن عینک از چشم، دید بیش از یک خط بهتر شود باید حتما ( vertex distance ) اصلاح گردد. در افراد آفاگ یا در موارد وجود قدرت های بالای عدسی عینک، فاصله ورتکس و گاهی بررسی شعاع انحنای لنز ( base curve ) با Geneva lens clock ) ضرورت دارد.
دوبینی
گاهی بیمار دوبینی، سردرد، تهوع یا احساس فشار بر چشم ها در هنگام مطالعه یا نگاه دور بعد از بکار بردن عینک جدید پیدا می کند. اگر دید دور و رفرکشن بیمار مناسب باشد احتمالا اشکال در دید دو چشمی وجود دارد و می توان یک چشم را بست و از بیمار خواست که مطالعه کند. اگر مشکلی نداشت تایید می شود که علت این امر عدم توازن عضلانی برای فیوژن یا اختلالات تطابقی است که باید رفرکشن مجددا بالانس شود و از نظر القای فوریا با عینک در دور یا نزدیک بیمار معاینه شود.
گاهی هایپروپ ها در ناحیه segment line عینک دو کانونی خود دچار دوبینی می شوند بخصوص در عینک های executive که تغییر در وضعیت سگمان با آگاهی دادن به بیمار از وجود این دوبینی موجب کنترل شرایط می گردد.
اشیا کج و زمین شیب دار
این شکایات اغلب با رفرکشن های آستیگماتیسم یا آنیزومتروپی گزارش می شود. بعنوان مثال روزنامه از یک طرف کوتاه تر دیده می شود. این مشخصه anisokonia است که با عینک جدید ایجاد شده است. این حالت بعلت بزرگنمایی ناشی از قدرت و شکل لنز ایجاد می شود بخصوص اگر تنها یکی از لنز ها تغییر کرده باشند.
انحنا پیدا کردن خطوط عمودی به سمت داخل یا خارج
این حالت زمانی ایجاد می شود که بزرگنمایی از مرکز به محیط و برعکس تغییر زیادی نماید. در لنز های مثبت بخصوص در آفاکی خطوط بسمت داخل انحنا پیدا می کند. در لنز های مقعر با قدرت زیاد خطوط به سمت خارج انحنا پیدا می کنند. در اغلب موارد بیمار به این حالت عادت می کند ولی در مواردی باید با تغییر در base curve این اعوجاج را کاهش داد.
بزرگتر یا کوچک تر بودن اشیا
زمانی که عینکی با قدرت بیشتر از قبل تجویز می شود باید به بیمار گوشزد نمود. به بیمار هایپروپ باید گفت که اشیا را بزرگتر و نزدیک تر خواهد دید. در مواردی که ضخامت مرکز لنز بیش از حد است می توان با کاستن آن تا حدود زیادی این مشکل را برطرف نمود. در مورد میوپ ها کوچک تر دیدن اجسام احتمالا بعلت overcorrection است و باید رفرکشن را دوباره تکرار نمود. در این موارد انجام سیکلورفرکشن مانع تجویز overcorrection می شود و در ضمن می توان با کمک آن وجود اسپاسم را تایید نمود.
احساس خستگی بعد از استفاده از عینک
اگر مراکز اپتیکی دو شیشه در یک راستا نباشند یا PD نامناسب باشد شخص دچار عدم تحمل عینک می شود. گاهی خستگی، استنوپی و سردرد panoramic بعلت میزان کمی از meridional image-size disparity یا overall ایجاد شده بعلت تغییر در base curve یک یا هر دو لنز عینک است. بخصوص اگر آنیزومتروپی هم وجود داشته باشد.
عدم راحتی در استفاده از عینک های دوکانونه یا پروگرسیو
گاهی بیمار با عینک بای فوکال جدید خود قادر به مطالعه نیست. اغلب این مشکل زمانی رخ می دهد که در عینک جدید بخش add بیشتر شده و فرد قادر به تحمل کم شدن فاصله مطالعه نیست و به وی نیز این مسئله گوشزد نشده است. اغلب چشم پزشکان در دام over plus در نزدیک می افتند.
زمانی که بیمار برای میوپی از ابتدا undercorrect شده مثلا در مواردی که nuclear sclerosis پیشرونده وجود دارد. با پیشرفت میوپی far point نزدیک و نزدیک تر می شود تا زمانی که فرد برای دیدن اشیا نزیک از سگمان دور استفاده می کند. موقعی که بیمار با عینک بای فوکال جدید خود قادر به مطالعه نیست.
اغلب این مشکل زمانی رخ می دهد که در عینک جدید بخش add بیشتر دیده شده و فرد قادر به تحمل کم شدن فاصله مطالعه نیست و به وی نیز این مسئله گوشزد نشده است. موقعی که add جدید تجویز می شود از سگمان نزدیک عینک قدیمی بعنوان مرجع استفاده می شود و سپس به آن اضافه می شود، در نهایت over plus تجویز می گردد.
در شرایطی که احتمال میوپی به شکل undercorrect وجود دارد بهتر است ابتدا از بیمار خواست که عینک قدیمی خود را بزند و به یک نوشته نگاه کند و بررسی نمود که از بخش بالایی یا پایینی عینک برای مطالعه استفاده می کند و نیز در چه فاصله ای مطالعه می کند. مشکل دیگری که در استفاده از عینک بای فوکال وجود دارد این است که سگمان نزدیک موقعیت مناسبی ندارد و باید با عینک قدیمی مطابقت داده شود.
سختی در راه رفتن با عینک بای فوکال
باید به بیمار آموزش داد که بخصوص هنگام پایین رفتن از پله ها از سگمان دور عینک استفاده کند. در مواردی نیاز است که از انواع سگمان های ribbon shape بخصوص در مواردی که عدسی عینک مثبت بالا است استفاده نمود. گاهی مشکل ناحیه گردن مانع خم شدن سر بیمار می شود. اگر طی 2-4 هفته بیمار به این حالت عادت نکرد باید وضعیت مورد ارزیابی مجدد قرار گیرد.
در مورد عینک های بای فوکال علاوه بر PD باید میزان جابه جایی سگمان بسمت داخل را نیز بررسی نمود. عواملی که بر آن تاثیر می گذارند PD و قدرت عدسی عینک برای فاصله دور و میزان فاصله کاری است. بهتر است که برای قدرت های بالاتر از پنج دیوپتر از جداول مربوطه برای تعیین میزان inset سگمان استفاده شود. در مورد لنز های دوکانونه باید ارتفاع بخش سگمان و مرکز آن را نسبت به مردمک بررسی کرد. ارتفاع سگمان نزدیک باید حداقل 12 میلی متر باشد تا فرد فیلد نزدیک کافی داشته باشد.
مشکل بازتاب نور از سطح لنز
میوپ ها بیشتر از هایپروپ ها با این شکایت مراجعه می کنند و می توان پوشش های آنتی رفلکتیو را در عدسی عینک تجویز کرد.
بررسی فریم عینک
اندازه فریم و مشخصات فیزیکی آن را باید با فریم قبلی بیمار مقایسه نمود. هر چه عینک بزرگتر باشد اعوجاج های عدسی بیشتر خواهد بود. اگر بیمار از سنگینی عینک جدید شکایت دارد بهتر است از فریم کوچک تر یا لنز های پلاستیکی استفاده نمود. لنز عینک باید از نظر وجود خراشیدگی یا ناصافی سطحی بررسی گردد.
میزانtilt pantoscopic را باید در شرایطی که بیمار عینک در برابر چشمانش قرار داده بررسی نمود. در مواردی که tilt زیاد است یا برعکس اصلا وجود ندارد، باید عینک برای اصلاح به عینک ساز عودت داده شود. گاهی بعلت مشکلاتی که در فریم وجود دارد لنز در امتداد محور عمودی می چرخد که در این موارد سیلندر در محور 90 درجه اعمال می شود و باید اصلاح شود.
در نهایت اگر عینک تجویز شده ایرادی نداشت باید به بیمار این اطمینان داده شود که طی چند هفته بتدریج به عینک جدید خود عادت خواهد کرد و در اکثریت موارد امید است که این اتفاق روی دهد.
مطلب خیلی خوبی بود ممنون
حسن نظر شماست
با درود به شما چند وقتی (3 ماه) است که عینک جدید گرفتم
شماره جفت چشم من 75 صدم با 25 صدم آستیگمات هست
ولی یک ساعت که عینک را میزنم چشم ام خون افتاده میشه
قبلا عینک زیاد داشتم ولی اصلا اینجوری نمی شدم با توجه اینکه عینک ساز جلوی چشم خودم بعد از تراش عدسی آنها را زیر دستگاه چک کرد و از نظر درجه آستیگماتی نسخه چک شد فکر می کنید علت چیست؟ 🙌🌟
سلام وقت بخیر ممکنه عینک موج داشته باشه
با سلام
جناب دکتر برای تجویز عینک دقیق خصوصا برای کودکان شما مراجعه به متخصص چشم رو پیشنهاد میکنید یا اپتومتریست؟
برخی متخصصین اعتقاد دارند که معاینه ی کودکی که نیاز به عینک دارد توسط اپتومتریست خطرناک است. شما موافق هستید؟
سلام بسته به فرد معاینه کننده دارد
سلام دکترِ عزیز
من از قديم که عینک میگرفتم یه جمله ای رو میشنیدم (حتی از یک اپتومتریست) که «شماره ی عینک رو نباید کاملا دقیق داد به طوری که فرد همه چیز رو با تمام جزئیات ببینه، باید همیشه کمی نمره عینک پایین تر از چشم باشه»، آخرین بار هم که رفتم برای تعیین نمره عینک (چون چشمم ضعیف تر شده) ،عینکی بهم داده که با قبلی تقریبا هیچ تفاوتی نداره و اشیاء خصوصا نور ها در شب مبهم و تار اند! آیا این مطلب درسته و باید بیخیال جزئیات بشم و عینکِ خیلی دقیق برام مشکلی ایجاد میکنه یا که نه اگر عینک با نمره ای که تمام جزییات رو نشونم بده بگیرم مشکلی برای چشمم پیش نمیاد؟ ممنون میشم راهنمایی بفرمایید
سلام نمره دقیق بگیرید بهتره ولی نمره دقیق همون نمره ای نیست که از دستگاه پرینت میشه
با سلام و خسته نباشید
من حدود ده ساله عینک استفاده میکنم حدود دوماه پیش عینکم رو عوض کردم و دکتر گفت که شماره آستیگمات چشمم بالا رفته و عینک جدید گرفتم. اما این دوماه عینک جدید رو که میزنم سردرد مخصوصا از ناحیه پشت سروگردن و سرگیجه و حالت تهوع دارم.شبها این حالتهام بیشتر میشه. عینک رو بردم پیش عینک ساز و شماره هارو با نسخه چک کرد و درست بود. علت چی میتونه باشه که بعداز دوماه به عینک جدید عادت نکردم و سردرد و سرگیجه دارم؟
احتمالا عادت نگرفتید
هر چه استیگمات زیاد باشه عادت کردن زمان بیشتری میخواد
ممکنه شیشه موج داشته باشه یا شمارتون اشتباه باشه
سلام، واقعا از شما ممنونم که پاسخ متقاضیان رو میدید چون تو این دوره همچون شما خیلی کم پیدا میشه. من الان ۱۵ سال سن دارم و اولین باره دارم عینک میزنم. چشم پزشک نمره چشم سمت چپ ۱ و سمت راست ۲.۵ تجویز کرده و نتیجه نهایی رو با روش سنتی عدسیهای مختلف گذاشتن اینکه بیمار بگه کدوم بهتره انجام دادن که احتمال داره تو اون شرایط اشتباه هم کرده باشم، به هر حال الان که دارم اولین بار استفاده میکنم با تاری اندک مواجهام. بطوری که وقتی تک چشمی میبینم چشم دومی که نمرش ۲.۵ تعیین شده تارتر میشه. آیا این طبیعیه؟ تا چه مدت خوب نشد باید دوباره مراجعه کنم؟ *آستیگمات دارم، مچکرم.
اگر اذیت نمیشود بعد از شش ماه مجدد مراجعه کنید
سلام آقای دکتر ببخشید من در چشمام آستیگماتیسم ۱درجه دارم به نظرتون با عینک رفع میشه؟
بله
سلام روزتون بخیر.من قبلا یک سال عینک زدم و متاسفانه پس از اون دوسال عینک رو گذاشتم کنار.امروز عینک جدیدم رو از عینک سازی گرفتم ولی وقتی که نشستم پشت لپتاپ دیدم صفحه لپتاپ که مستطیل هست رو ذوزنقه می بینم(خط های موازی بالاترکه میرن به هم نزدیک میشن)همپنین به نوشته که نگاه می کنم هی تار و واضح می شه و تکرار.ممنون میشم بفرمائید مشکل از کجاست.شماره چشم هم 1 و 1.25 هست.
سلام به مرور زمان بهتر میشه جای نگرانی نیست.
سلام روزتون بخیر.من قبلا یک سال عینک زدم و متاسفانه پس از اون دوسال عینک رو گذاشتم کنار.امروز عینک جدیدم رو از عینک سازی گرفتم ولی وقتی که نشستم پشت لپتاپ دیدم صفحه لپتاپ که مستطیل هست رو ذوزنقه می بینم(خط های موازی بالاترکه میرن به هم نزدیک میشن)همپنین به نوشته که نگاه می کنم هی تار و واضح می شه و تکرار.ممنون میشم بفرمائید مشکل از کجاست.شماره چشم هم 1 و 1.25 هست.
سلام به مرور بهتر میشه
سلام
اگر نمره چشمم ۲ باشد ولی از عینکی استفاده کنم که نمره عینک ۱/۷۵ باشد به چشمم آسیب میرساند؟
متشکرم
نه
عرض سلام و ادب، پسر 16 ساله ي من شماره هر دو چشمش 2 بود ، به تازگي به 2/75 تغيير پيداه كرده است. با تعويض عينك دو را خيلي خوب مي بيند ولي نزديكش بخصوص هنگام كار با كامپيوتر و نيز تا فاصله يكي دو متري تار است و دچار سردرد نيز شده است. آيا اين تاري ديد در نزديك و سردرد طبيعي بوده و مربوط به عادت كردن چشم به عينك جديد است يا ممكنه دليل ديگري داشته باشد؟
سلام ممکنه بخاطر تعویض عینک باشد دو هفته استفاده کند اگر رفع نشد مجدد مراجعه کند
سلام من دختر ۱۵ ساله هستم
پزشکم گفتن چشمام ضعیف نیست فقط ۲۵ درصد استیگمات هست و نیاز به عینک هم نداره
ولی من مطالعه زیاد دارم و طی یک مدت کمی چشمام درد میگره و به زودی خسته میشه و سردرد شدیدی میگیرم. ممنون میشم اگر راهنماییم کنین.
سلام 0.25 آستیگمات نیاز به عینک نداره مونیتور کمتر استفاده کنید
سلام وقتتون بخیر
من جدیدا فرم عینک و نوع عدسیم رو عوض کردم ولی شماره چشام تغییری نداشته، الان یک هفته است عینک جدید رو میزنم و دیدم روز ب روز واضح تر میشه
دکتری که برای عینکم نسخه داده Pd رو ۶۲ نوشته در حالیکه من نسخه ی دقیقی که برای فاصله ی کانونی دارم ۶۵ هست، میخواستم بدونم این اختلاف فاصله ی کانونی میتونه برام مشکل ایجاد کنه؟
یا اگر چشام به عینک عادت کنه مشکلی پیش نمیاد؟
شماره چشام یکی ۶.۵ با نیم آستیگمات و یکی ۷ هست.
خیلی ممنون از پاسخگویی تون
سلام
نظر شما درباره بلوکات بودن عدسی عینک چیه؟
من چون کار با تلفن همراه و رایانه زیاد انجام میدم، عینک ساز بهم گفت که بهتره عدسی بلوکات انتخاب کنم. الان عدسی بلوکات گرفتم و وقتی استفاده میکنم، یک هاله زرد رنگ روی تصاویر دریافتی هست. آیا این مشکل داره؟
از طرفی هم ضعیفی چشم و هم آستیگمات دارم، با عینک جدید وقتی راه میرم به اصطلاح انگار روی هوا راه میرم. آیا این مشکل هست؟ یعنی شماره چشمم رو چشم پزشک اشتباه تشخیص داده و ممکنه که چشمم ضعیف تر بشه؟
سلام و عرض ادب جناب دکتر ببخشید من تقریبا یک ماه میشه که رفتم چشم پزشکی و دکتر بهم عینک داده و الآن از عینک استفاده میکنم و خارش چشام خیلی کم شده و قرمزی چشمام هم کمتر شده ولی اطرافیان میگن که نباید شب ها عینک بزنی خاستم اینو از شما بپرسم که باید شب ها هم عینکم رو بزنم یا نه فقط روز ها باید عینک بزنم
ممنون میشم اگه جواب بدید جناب دکتر
سلام شبا لازم نیست
بنده پسری ۲۰ ساله هستم و نزدیک بینم، نمره چشم من راست منفی ۴.۷۵ و چپ منفی ۵.۲۵ هست. آیا به عینکم ته استکانی میگویند و آیا نمره چشم هایم نگران کنند هست؟
سلام نگران نباش خیلی بالا نیس
سلام وقتتون بخیر
دختر منم دو سالشه نمره چشماش منفی ۵.۲۵ دکترش میگه خیلی بالاست و اصلا نمره افراد نزدیک بین پایین نمیاد درسته؟؟؟
سلام من عینکم رو یک ساله خریدم و استفاده میکنم ولی حدودا ۴ یا ۵ ماه پیش بدون عینک اصلا خوب نمیدیدم و الان هم خوب نمیبینم و قبلا اینجوری نبودم میدونید مشکل از کجاست؟؟ ممنون
سلام طبیعی هست وقتی به عینک عادت گرفتید بدون عینک دیدتون رضایت بخش نباشه
با سلام و آرزوی سلامتی
آیا استفاده از دو عینک با شماره یکسان ولی با فریم های متفاوت (جهت تنوع) می تواند برای چشم آسیب رسان باشد (چشم نزدیک بین و عینک دوربین است) و جهت سفارش عینک یدکی (عینک دوم) چه نکاتی باید مد نظر قرار گیرد. بسیار سپاسگزارم
سلام جای نگرانی وجود ندارد ، زیرا شماره ان ها یکسان است.
سلام چشم سمت راست من ۷۵۱دم هست و چشم چپ نیم آیا به عینک نیاز دارم؟
سلام من ۱5سالمه و از ۱۲ سالگی عینک میزنم ولی فقط وقتی گوشی یا تلویزیون نگاه میکنم عینک میزنم
توی این ۳ سال چشم هام خوب نشدن و ضعیف تر هم شدن
سوالم اینه اگر عینک بزنم چشمام خوب میشه؟
سلام و عرض ادب
من مشکل بینایی نداشتم و برای چکاپ بینایی سنجی رفتم که گفتن یه چشم نیم و یه چشم هفتادوپنج صدم عادی ضعیف شده،و من روزانه حدود هفت ساعت با سیستم کار میکنم،برای همین برام یه عینک تجویز کردن و گفتن بهتره پای سیستم استفاده کنم،الان یکمی سرگیجه موقع عینک زدن میگیرم، و بعضی دوستان میگن که بهتره استفاده نکنم چون چشمم عادت میکنه و بعد مجبور میشم همیشه استفاده کنم،این موضوع صحت داره که چشم عادت میکنه؟ و بهتره عینکو پای سیستم استفاده کنم یا ن (چون عینکو بلو کنترل برام زدن)؟
مشکل دید داشتم رفتم دکتر گفتن bvdهست الان بک ماه هست که عینک منشوری پریزم دادن بهم ولی تا بحال هیچ تغییری در دیدم ایجاد نشده میخواستم ببینم این طبیعیه یا نه
سلام. بله طبیعیه
سلام و عرض ادب. آقای دکتر بنده چشمام ضعیفن .نمره چشم راست حدود 6 و چشم چپ حدود 5 و چشم راست 1الی 2 آستیگمات داره. چشم چپ هم حدود .5 آستیگمات. این اواخر یه عینک جدید گرفتم ولی شدیدا اذیتم. مشکل بنده اینه که از کناره های عینک که میبینم همه چیز کج و کوله میشه و مثلا ستون خانه یا میز ها به سمت داخل کج میشن. به نظرتون باید عینک را عوض کنم؟ و اینکه در هنگام خرید مجدد به چه چیر توجه کنم که اینجوری پولم هدر نره 🙁
سلام. عینک استیگمات هر با عوض کنید ممکنه این مشکلاتو داشته باشه. اگر تا یکماه عادت نکردید عوض کنید از جای مناسب تهیه کنید.
ممنون ار پاسخ شما جناب آقای دکتر